1. Inleiding
Dit klokkenluidersbeleid werd opgesteld in lijn met de Europese richtlijn 2019/1937 ‘inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden’ en met de omzetting ervan in de Belgische wetgeving.
De Belgische wetgeving voorziet dat elke onderneming van de private sector met minstens 50 werknemers onder meer moet voorzien in een intern meldingskanaal voor de zogenaamde ‘Klokkenluiders’ en ervoor moet zorgen dat deze worden beschermd tegen represailles.
2. Doelstelling
Het doel van dit klokkenluidersbeleid is om personen te beschermen wanneer zij informatie uit hun werkomgeving over inbreuken op geldende regelgeving melden. Klokkenluiders moeten hiervoor terecht kunnen bij veilige meldkanalen. Dit beleid schept bijgevolg een kader voor het rapporteren en behandelen van dergelijke inbreuken binnen Limburg.net.
3. Wie kan een melding doen?
Een klokkenluider of melder is een persoon die informatie meldt over inbreuken die hij/zij in een werkgerelateerde context heeft vernomen. Een werkgerelateerde context verwijst naar alle belanghebbenden die een professionele relatie hebben met de organisatie, waaronder:
- statutaire en contractuele medewerkers (alsook personen met een reeds beëindigde professionele samenwerking);
- toekomstige medewerkers, ingeval er informatie verkregen is over inbreuken over de wervingsprocedure of andere precontractuele onderhandelingen;
- zelfstandigen;
- vrijwilligers en bezoldigde of onbezoldigde stagiairs;
- leden en de personen die behoren tot de bestuurlijke, leidinggevende of toezichthoudende organen van de organisatie;
- eenieder die werkt onder toezicht en leiding van aannemers, onderaannemers en leveranciers van de organisatie;
- facilitators (= derden die gerelateerd zijn aan de melders en die het slachtoffer kunnen worden van vergelding in een werkgerelateerde context. Zoals collega’s, familieleden,…).
4. Wat kan je melden?
Het betreft de bescherming van klokkenluiders die inbreuken op het Unierecht melden. Het gaat enkel om inbreuken:
1. gelinkt aan:
- a. overheidsopdrachten;
- b. financiële diensten, producten en markten, voorkoming van witwassen van geld en terrorismefinanciering;
- c. productveiligheid en -conformiteit
- d. veiligheid van het vervoer;
- e. bescherming van het milieu;
- f. stralingsbescherming en nucleaire veiligheid;
- g. volksgezondheid;
- h. consumentenbescherming;
- i. bescherming van persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, beveiliging van netwerk- en informaticasystemen;
- j. bestrijding van belastingfraude;
- k. sociale fraude bestrijding;
2. van ernstige tekortkomingen in de professionele verplichtingen of in het goede beheer van een lokale overheidsinstantie;
3. die schadelijk zijn voor de financiële belangen van de EU, bedoelt artikel 325 VWEU (fraudebestrijding)
4. in verband met de interne markt (inclusief staatssteun en mededinging), namelijk het vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal o.b.v. artikel 26, lid 2 VWEU.
5. Welke meldingen vallen buiten het klokkenluidersbeleid?
Onderstaande meldingen zijn niet van toepassing op de klokkenluidersregeling (en de daaruit voortvloeiende beschermingsmechanismen):
- gebeurtenissen die een onmiddellijk bedreiging vormen voor het leven, de lichamelijke of geestelijk gezondheid, persoonlijk of bedrijfseigendommen of onherstelbare schade;
- pesterijen, geweld op het werk en ongewenst, seksueel gedrag op het werk;
- discriminatie;
- klachten over het dienstverband of interpersoonlijke grieven tussen de melder en een andere collega.
Voor deze klachten kan je steeds terecht bij de personeelsdienst of bij onze gekende interne en externe vertrouwenspersonen.
Deze meldingen zullen echter binnen Limburg.net als strikt vertrouwelijk behandeld worden.
6. Wanneer geniet de klokkenluider van bescherming?
De klokkenluider komt slechts in aanmerking voor bescherming indien;
- hij/zij gegronde redenen had om aan te nemen dat de gemelde informatie over inbreuken op het moment van de melding juist was;
- de informatie binnen het toepassingsgebied van de klokkenluiderswet valt;
- hij/zij de informatie via een intern of extern kanaal meldt of de informatie openbaar maakt, overeenkomstig de bepalingen in deze wet.
De klokkenluider verliest het voordeel van de bescherming niet op de enkele grond dat de ter goeder trouw gedane melding onjuist of ongegrond is bevonden.
Facilitators, derden en juridische entiteiten zijn beschermd, indien ze gegronde redenen hadden om aan te nemen dat de melder binnen het toepassingsgebied voor de bescherming van deze wet viel.
7. Van welke bescherming geniet de klokkenluider?
Voor zover toegestaan door de Belgische wetgeving, zal Limburg.net de identiteit van de klokkenluider en de details van de melding vertrouwelijk houden. In bepaalde situaties kan het echter nodig zijn om de informatie bekend te maken aan relevante autoriteiten. Alle meldingen worden onpartijdig behandeld en Limburg.net zorgt ervoor dat belangenconflicten worden vermeden.
De klokkenluider is ook beschermd tegen represailles, bedreigingen en pogingen tot represailles. Bij een anonieme melding zal je bescherming genieten als je wordt geïdentificeerd.
De verboden represailles die opgenomen zijn in de wet:
- schorsing, tijdelijke buitendienststelling, ontslag of soortgelijke maatregelen;
- degradatie of weigering van bevordering;
- overdracht van taken, verandering van locatie van de arbeidsplaats, loonsverlaging, verandering van werktijden;
- het onthouden van opleiding;
- negatieve prestatiebeoordeling of arbeidsreferentie;
- het opleggen of toepassen van een disciplinaire maatregel, berisping of andere, zoals een financiële, sanctie;
- dwang, intimidatie, pesterijen of uitsluiting;
- discriminatie, nadelige of ongelijke behandeling;
- niet-omzetting van een tijdelijke arbeidsovereenkomst in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, in het geval de werknemer de gerechtvaardigde verwachting had dat hem een dienstverband voor onbepaalde tijd zou worden aangeboden;
- niet verlening- of vervroegde beëindiging van een tijdelijke arbeidsovereenkomst;
- schade, met inbegrip van reputatieschade, met name op sociale media, of financieel nadeel, met inbegrip van omzetderving en inkomstenderving;
- opname op een zwarte lijst op basis van een informele of formele overeenkomst voor een hele sector of bedrijfstak, waardoor de persoon geen baan meer kan vinden in de sector of de bedrijfstak;
- vroegtijdige beëindiging of opzegging van een contract voor de levering van goederen of diensten;
- intrekking van een licentie of vergunning;
- verwijzing naar een psychiatrische of medische behandeling.
8. Hoe doe je een melding?
8.1 Vertrouwelijk intern meldingskanaal
Limburg.net stelt een klokkenluidersplatform beschikbaar via onderstaande hyperlink. Meldingen via dit platform kunnen anoniem gebeuren en worden behandeld zoals, verderop, in dit beleid omschreven.
URL: https://whistleblowersoftware.com/secure/LimburgNet
Of scan deze QR:
Je wordt sterk aangemoedigd om jouw bezorgdheid via bovenvermeld intern kanaal te melden indien je kennis of een vermoeden hebt van een inbreuk met betrekking tot één van bovenstaande categorieën.
Bij het indienen van de melding is het belangrijk dat je het dossiernummer en de verificatiecode goed bijhoudt.
Limburg.net is verplicht aan de melder feedback te geven rond de stand van zaken van de melding. Om deze feedback te kunnen geven is het belangrijk dat wij de melder kunnen contacteren via het platform.
8.2 Anonieme meldingen
Het platform maakt het mogelijk om meldingen anoniem in te dienen. Personen worden echter aangemoedigd om hun contactgegevens te verstrekken om het onderzoek en de follow-up te vergemakkelijken.
8.3 Externe meldingen
Heb je al een interne melding gedaan of meen je dat de inbreuk bij een interne melding niet doeltreffend behandeld kan worden of dat er een risico op represailles bestaat? Dan kun je ook een melding maken bij de Vlaamse Ombudsdienst.
Je kunt je melding (anoniem) aan de Vlaamse Ombudsdienst bezorgen:
- Per post: Leuvenseweg 86 – 1000 Brussel
- Per e-mail: klokkenluiden@vlaamseombudsdienst.be
- Telefonisch: 02 552 48 48
De Vlaamse Ombudsdienst kan beslissen om je melding niet in behandeling te nemen als:
- De inbreuk van geringe betekenis is
- De melding betrekking heeft op feiten die in een eerdere melding van jou als melder al zijn behandeld en de nieuwe melding geen nieuwe informatie van betekenis bevat.
8.4 Publieke bekenmaking
De Wet erkent dat klokkenluiders kunnen rapporteren via meldingskanalen van derden. D.w.z. de openbare bekendmaking van schendingen via media zoals de pers, online platforms, in een boek tijdschriften. Klokkenluiders die schendingen openbaar maken, worden beschermd tegen vergelding onder de Wet als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen.